Afgelopen week waren ze er opeens, de Ministers van LNV, Infra en Waterstaat en Binnenlandse Zaken; Carola, Cora en Kasja – Mark Rutte’s eigen K3 – presenteerden hun plannen voor Nederland. Wij hebben ze nader bestudeerd, met onderstaand kort verslag als resultaat.
Wat valt er nog te zeggen over de Kamerbrief van 24 april 2020 van Minister Schouten wat al niet is gezegd door bijvoorbeeld het Landbouw Collectief of kritische agrarische columnisten? Weinig. De visie van de minister van LNV ontbreekt wat ons betreft kortgezegd: visie, besluitvaardigheid, concreetheid, het recht doen aan eerdere toezeggingen (want er dreigt wel degelijk een halvering van de veestapel door haar voornemens) én een oplossing voor de veronderstelde stikstof- problematiek. Daarnaast strooit de minister met miljarden terwijl er over de herkomst van dat geld (wie gaat dat betalen?) geen enkele duidelijkheid wordt gegeven. Totaal ontbrekende factor in deze brief van 25 pagina’s is het verdienmodel voor de boeren. Visie of daadkracht daaromtrent, daar ontbreekt het bij deze minister al sinds haar aantreden, ondanks alle mooie woorden, aan.
Ander vaatje
Slechts één dag eerder verscheen van Minister Ollongren – Binnenlandse Zaken, de Kamerbrief ‘Regie en keuzes in het nationaal omgevingsbeleid (NOVI)’. En waar het bij de brief van Schouten ontbreekt aan concreetheid en daadkracht, tapt Ollongren (wiens langdurige afwezigheid haar ministerie niet heeft beperkt in gruwelbeleid voor boeren opstellen) uit een heel ander vaatje.
Wie kennis wil maken met de wérkelijke agenda van dit Kabinet – die agenda die ons nog steeds niet helemaal helder was – raad ik aan de brief van Ollongren goed door te nemen (hoewel deze brief slechts een aanvulling is op het eerdere ontwerp NOVI): Leg hem náást de brief van Schouten en het verschil in capaciteiten van beide ministers valt op, leg hem óver de brief van Schouten heen en je kent je toekomst. Als dit Kabinet het voor het zeggen houdt waarheen leidt dan de weg? Naar een volgebouwd Nederland zonder landbouw van belang.
Het begint al met de eerste twee zinnen: “Ruimte is schaars. Niet alles kan en niet alles kan overal”.
Daartoe acht de overheid zichzelf echter prima in staat, blijkt al snel: “Er is een oplopende druk op de fysieke leefomgeving”, aldus Ollongren, “en dat vraagt om scherpe en fundamentele keuzes”.
En pas op: de brief is zogezegd, “een levend document”. Wat betekent dat de Minister het te allen tijde naar eigen inzicht kan aanpassen én verzwaren. Een gevaarlijk en ondemocratisch proces wordt ingezet door Ollongren aangezien de Minister vooruitlopend op de vaststelling van de Omgevingswet, de wet al in werking willen stellen.
Landroof
Uit berekeningen van het CBS blijkt dat de bevolkingsgroei groter is dan verwacht. Het Kabinet heeft zichzelf daarom een bouwopgave gesteld van ruim 1 miljoen nieuwe woningen tot 2035. En ook voor bedrijventerreinen en kantooroppervlak is er fors meer grond nodig.
Bij paragraaf 2 van de foutief genummerde brief (alle pagina’s 19/19) komen we bij wat “de nationale strategie voor het landelijk gebied” wordt genoemd. Kort door de bocht: wat willen ze met onze landbouwgrond. Dit Kabinet wil het Natuurnetwerk Nederland (NNN) verder uitbreiden met 41.000 hectare vanaf nu tot 2027. Het totale oppervlak beslaat dan 736.000 hectare.
Tevens streeft men in de recent gepresenteerde ‘bossenstrategie’ (wie bedenkt deze termen?) naar een netto uitbreiding van het bosareaal van plus 10% in 2030 wat neerkomt op ongeveer 37.000 ha. NNN + bossenstrategie = 78.000 hectare die logischerwijs ontnomen zal worden aan de landbouw. De verwachting is dat met het reeds voorgenomen natuurbeleid, het doelbereik van de Vogel- en Habitatrichtlijn daarnaast nog zal toenemen naar circa 65% in 2027 (daar komen de effecten van de stikstofmaatregelen nog bij! PBL2017, ‘lerende evaluatie van het Natuurpact: naar nieuwe verbindingen in natuur, beleid en samenleving’).
Het ‘energiescenario’ vergt daarnaast ook de nodige hectares die in de brief voor het gemak in km2 zijn gegoten: zodat we de omvang van de landroof minder goed kunnen bevatten in één oogopslag: zon-pv op land: bandbreedte tussen 160 – 783 km2. Wind op land: bandbreedte in GW, die correspondeert met een ruimtegebruik tussen de 1.250 – 5000 km2.
Het bebouwd gebied nam de afgelopen twintig jaar, in Nederland al toe met 60.000 hectare, becijferde het CBS. En door al dat extra wonen, werken, heen en weer rijden, vliegen, en consumeren móet het Kabinet wel ‘nieuwe natuur’ ontwikkelen (wat een idiote contradictie: natuur – alles wat zichzelf ordent en handhaaft -ontwikkelen?!) om de biodiversiteitsdoelstellingen te halen, de milieukwaliteit te verbeteren (die we met bovenstaande besluiten eerst aan gort hebben geholpen) en Nederland “klimaatbestendig in te richten”. En maak je geen illusies: de ruimte die hiervoor nodig is “zullen in het landelijk gebied moeten worden opgevangen”, daarover is Ollongren duidelijk.
Regeren is vooruitzien
De Nederlandse overheid heeft de afgelopen decennia haar handtekening gezet onder allerhande Brusselse Richtlijnen, voorwaarden en afspraken – zonder na te denken over de consequenties. Waardoor we nu een enorme toename hebben van het aantal mensen – voornamelijk uit Oost Europese landen (bron: CBS). Mensen die door de handtekening van de Nederlandse premier onder een Brusselse afspraak, hier legaal mogen komen wonen en werken. Daardoor is een woningtekort ontstaan dat nu opgelost moet worden met het bijbouwen van 1 miljoen woningen. Mensen die bovendien consumeren, auto rijden, stikstof produceren… Waardoor we vervolgens weer in conflict raken met de afspraken die gemaakt zijn in de Habitat- en Vogel Richtlijn, het Klimaatakkoord, milieudealtjes enz. enz. De brief van Ollongren verwoordt het als volgt: “Om in Nederland structureel de natuurdoelen te halen en ruimte te krijgen voor economische en maatschappelijke ontwikkelingen is het noodzakelijk om ook voor de lange termijn beleid te formuleren dat zicht biedt op hoe veel extra natuur nodig is om op termijn te voldoen aan de internationale verplichtingen”.
Nu zou een premier met capaciteiten, in Brussel natuurlijk over de gemaakte afspraken kunnen heronderhandelen: want onhaalbaar dus onhoudbaar. Zo zouden redelijk denkende mensen dit probleem oplossen: als EU-verdragen er toe leiden dat er overbevolking ontstaat én daardoor het overtreden van verdragen, zal dat verdrag anders moeten. Je zou bijvoorbeeld ‘derogatie’ van de regeling aan kunnen vragen – zoals eerder ook al voor fijnstof werd gedaan.
De Nederlandse overheid – die nooit echt van het vooruitzien en regeren geweest is de laatste jaren – belast echter liever haar eigen bevolking: het landelijk gebied zal moeten leveren. Ruimte, dus grond. Grond die nu nog eigendom is van boeren. Dus die moeten daar weg, ook al willen ze niet. En daarvoor kent de politiek een mooie oplossing: je past je wetten aan, zoals de coalitie dat wil.
Opgepast!
En dan zien we de brieven van Ollongren en Schouten weer naadloos in elkaar overlopen: lagere overheden; provincies en gemeentes, krijgen de regie. Dat betekent dat jouw mogelijkheden om als individu en belanghebbende, bezwaar en beroep te kunnen aantekenen, in de toekomst zo goed als onmogelijk worden gemaakt! Een grove inbreuk op je rechten, maar zodra dit wet is, volstrekt legaal. De Nederlandse ‘Roverheid’ in optima forma! Schaamteloos en opportunistisch.
En denk nu niet dat er iets geleerd is door de problemen die we hebben door de gemaakte afspraken met Brussel: het Kabinet blijft ons land belasten met besluiten die tot meer stikstof en overtreding van gemaakte milieuafspraken leiden. Dat blijkt o.a. uit de Kamerbrief van Minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat, Kabinetsreactie advies over stikstof en de luchtvaartsector, d.d. 24 april 2020. Een brief die nauwelijks opdrachten of verplichtingen oplegt aan de luchtvaart maar wel aankondigt dat de commissie Hordijk voor de luchtvaart vanuit een meer methodisch perspectief te werk zal gaan – en waarin opeens een nieuw begrip voorbij komt dat ‘minideposities’ heet, bij beide begrippen kan ik me weinig voorstellen. Een brief waarin de luchtvaart mag profiteren van de verminderde uitstoot door de Corona-crisis terwijl deze adempauze de landbouw niet wordt gegund. Waarin de luchtvaart alvast lekker wordt gemaakt door de veronderstelde optie van extern salderen (uitverkoop landbouw). Een optie die wij overigens te vuur en te zwaard gaan bestrijden, daar kan men op rekenen!
Het is overduidelijk waar de belangen van dit Kabinet liggen: Nederland beroven van een aantrekkelijk, leefbaar, landelijk gebied. En zeker niet bij de landbouw of het produceren van voedsel. Er wordt gesteld in de brief van Ollongren dat “Nederland wereldwijd een vooraanstaande rol speelt als agro-land en dat we die sterke positie willen behouden, maar wel op een andere manier dan nu”. Hoe dan? Die koerswijziging zouden wij moeten halen uit de LNV-visie ‘Waardevol en verbonden’ – een sprookje van Carola uit 2018 zonder enige realiteitszin – en uit de brief over stikstof en PFAS van 7 februari 2020, waar een omslag naar kringlooplandbouw en emissiearme landbouw is beschreven – opnieuw even ongeloofwaardig neergezet. Want wat is het verdienmodel bij hoog innovatieve, natuur inclusieve en emissie loze landbouw?
Deze drie Kamerbrieven leren ons een harde les: De Nederlandse boeren worden bestolen van hun stikstofrechten en hun vergunningen omdat de Nederlandse overheid een afkeurenswaardig gebrek aan ethiek kent en hun eigen vervuilende zaken belangrijker vindt. Daar wordt Nederland niet beter, schoner of meer leefbaar van.
Om te voorkomen dat wij worden ingeruild voor het geraaskal dat ik in de drie genoemde Kamerbrieven ben tegengekomen, is er maar één methode afdoende: de juridische weg. Dat is de weg die wij als organisatie zullen gaan!
En boeren en burgers van Nederland: benader je vertegenwoordigers in de Eerste en Tweede Kamer, in de gemeente en provinciale politiek: schud ze wakker, zorg dat ze stelling nemen tegen dit drogbeeld wat deze blauwdruk van het ‘nieuwe’ Nederland is. Om Nederland te behoeden voor de extreme, bestuurlijke fouten die dit Kabinet voornemens is.
En om het platteland groen te houden. Zoals het nu al is.
Sieta van Keimpema,
Voorzitter DDB / Bestuurslid FDF
30 april 2020